مهندسی شیمی دانشی میان‌رشته‌ای می‌باشد که در آن با فرآیندهایی سروکار داریم که مواد خام را به محصولات مفید تبدیل میکنند. افرادی که در این حوزه فعالیت دارند، به‌منظور تولید و تصفیه مواد روی توسعه و بهینه‌سازی فرآیندها تمرکز میکنند. مهندسان شیمی همچنین در تلاشند موادی بهتر با خواص بهبودیافته و طول عمر بیشتر تولید کنند.
علم مهندسی شیمی مطالعات گسترده‌ای را در حوزه شیمی، زیست‌شناسی، ریاضیات کاربردی و علوم مهندسی شامل میشود.
برخی از واحدهای درسی این رشته تحصیلی عبارتند از: مکانیک، ترمودینامیک، سینتیک واکنش‌های شیمیایی و طراحی فرآیند. این دورس توانایی پژوهش و تحلیل را در شما ایجاد خواهند کرد؛ علاوه بر این موارد، مهارت‌های حل مساله نیز در شما تقویت خواهد شد.
از کاربردهای این رشته تحصیلی می‌توان به بهینه‌سازی توالی DNA، استفاده از جلبک به‌عنوان یک جایگزین برای نفت، توسعه داروهای جدید، تولید کودهای شیمیایی، افزایش راندمان انرژی و مدیریت کارخانه‌های شیمیایی اشاره کرد.
درواقع مهندسان شیمی تغییرات زیادی در کیفیت محصولات مختلف ایجاد میکنند، بدون اینکه حتی شما متوجه شوید این تغییرات چطور انجام شده‌است. بهتر است بدانید نیازی به فهم فرمول‌های پیچیده شیمیایی نیست، مهندسان شیمی می‌توانند شب‌ها بهتر بخوابند، چراکه جهان را به جای بهتر و ایمن‌تری تبدیل کرده‌اند.
فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد این رشته می‌توانند بعنوان مهندس شیمی، مهندس انرژی، کارشناس توسعه محصول، پژوهشگر مواد، مهندس هسته‌ای و … مشغول به کار شوند.
همانند ایالات متحده و انگلستان، آلمان نیز بعنوان کشوری توسعه یافته برنامه‌های خوبی در مقطع ارشد به دانشجویان ارائه می‌کند. باتوجه به کیفیت آموزشی، استانداردهای زندگی، شغل و … آلمان به بهترین مقصد برای ادامه تحصیل تبدیل شده است.
برنامه‌های ارائه شده در بهترین دانشگاههای آلمان به زبان آلمانی تدریس می‌شوند، اما بهتر است بدانید در همه دانشگاه‌ها این موضوع صدق نمی‌کند. حدود 150 دانشگاه در آلمان برای مقطع ارشد کاملا انگلیسی زبان بوده، اگرچه برای مقطع کارشناسی برنامه‌های کمتری به زبان انگلیسی ارائه می‌گردند. درواقع، در حال حاضر تنها تعداد محدودی برنامه انگلیسی زبان در مقطع کارشناسی رشته مهندسی شیمی موجود می‌باشد.
هرساله بیش از 15000 دانشجو از سراسر دنیا برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی شیمی در آلمان پذیرش می‌گیرند. ادامه تحصیل در آلمان موقعیت‌های زیادی را برای آنها به ارمغان خواهد آورد.
یکی از سودآورترین شغل‌های مهندسی، مهندسی شیمی است. متخصصان این رشته با بهره‌گیری از علم شیمی، محصولات شیمیایی متنوعی تولید میکنند؛ همچنین، آنها می‌توانند تجهیزات مورد نیاز کارخانه‌های شیمیایی را طراحی کنند و درست به همین دلیل است که ادامه تحصیل در آلمان گزینه‌ای ایده‌آل برای همه دانشجویان این رشته محسوب می‌گردد.
شرایط و مدارک مورد نیاز جهت اخذ پذیرش از دانشگاههای آلمان
معیارهای متعددی برای پذیرش متقاضیان مقطع کارشناسی ارشد در آلمان وجود دارد. به‌منظور اقدام برای ادامه تحصیل در دانشگاههای برتر این کشور، در ابتدا باید مدارک زیر را آماده کنید.
- فرم درخواست دانشگاه باید به درستی طبق اطلاعات شخصی، تجارب حرفه‌ای (در صورت وجود) و سوابق تحصیلی شخص متقاضی تکمیل گردد.
- مدارک معتبر آکادمیک نظیر دیپلم، لیسانس یا دیگر مدارک
- گواهی دیگر فعالیت‌های داوطلبانه و تجارب کاری
پیش‌نیازهای تحصیل رشته مهندسی شیمی در آلمان در مقطع کارشناسی ارشد
- کسب حداقل 75% معدل از نمره کل و یا کسب 7.5/10= GPA
- دانشگاههای آلمان مدرک IELTS را می‌پذیرند، فقط لازم است نمره 6.5 از 9 را کسب کنید. همچنین کسب نمره بالاتر از 90 نیز برای مدرک TOEFL مورد قبول می‌باشد.
- مدرک GRE (اجباری نیست)
برترین دانشگاههای مهندسی شیمی در آلمان:
- دانشگاه صنعتی برلین
- دانشگاه صنعتی مونیخ
- دانشگاه فریدریش الکساندر ارلانگن نورنبرگ
- موسسه فناوری کارلسروهه
- دانشگاه فنی دورتموند
- دانشگاه فنی دارمشتات
- دانشگاهفنی راینیش-وستفلیشه آخن
- دانشگاه اشتوتگارت
کارشناسی ارشد مهندسی شیمی در آلمان: بررسی اجمالی برای دانشجویان بین‌المللی
مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی شیمی در آلمان، دوره‌ای 1.5 تا 2 ساله بوده که در بیش از 11 دانشگاه در این کشور ارائه می‌گردد. از میان این دانشگاه‌ها، 7 مورد از آنها در بین 500 دانشگاه برتر جهان قرار دارند. از تخصص‌های ارائه شده در این دانشگاه‌ها می‌توان به مهندسی واکنش‌های شیمیایی، مهندسی بیوشیمی و مهندسی انرژی اشاره کرد.
- هزینه تحصیل در مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی شیمی در دانشگاههای دولتی آلمان، معمولا برای هر ترم 300 یورو تخمین زده میشود؛ در حالیکه این عدد برای برخی دانشگاه‌ها تا حدود 6000 یورو هم می‌رسد.
- برای اپلای در دوره کارشناسی ارشد رشته مهندسی شیمی، ارائه مدرک کارشناسی در رشته‌های مرتبط با حداقل معدل 60% الزامی می‌باشد.
- طبق اطلاعات رسمی، متوسط حقوق ماهیانه فارغ‌التحصیلان مهندسی شیمی در آلمان مبلغ 4450 تا 5998 یورو می‌باشد.
چرا مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی شیمی در آلمان پرطرفدار است؟
آلمان قطب صنعت شیمیایی در اروپا و در جهان می‌باشد. در سال 2017، این کشور 29% از کل فروش اروپا در صنایع شیمیایی را به خود اختصاص داده است. با توجه به اینکه آلمان بزرگ‌ترین صادرکننده و سومین وارد کننده محصولات شیمیایی در کل دنیا است، صنایع شیمیایی کوچک و بزرگ متعددی در این کشور وجود دارد.
- طبق گزارشات ارائه شده توسط شورای صنایع شیمیایی اروپا (CEFIC)، صنعت شیمیایی و دارویی سومین صنعت بزرگ در آلمان می‌باشد که برای بیش از 462,553 نفر موقعیت شغلی ایجاد می‌کند.
- طبق مطالعات انجام شده توسط اتحادیه صنایع شیمیایی آلمان (VCI)، پیش‌بینی میشود صنایع شیمیایی آلمان تا سال 2050، سالانه 1.6% رشد خواهد کرد.
- طبق گزارشات CEFIC، بیش از 60% شرکت‌های شیمیایی آلمانی در حوزه تحقیق و توسعه سرمایه‌گذاری میکنند. هزینه صرف‌شده در این حوزه بیش از 11 میلیارد یورو در سال تخمین زده شده است.
- یک سوم شرکت‌های شیمیایی آلمان با پروژه‌های تحقیقاتی دانشگاه‌ها همکاری میکنند. سرمایه‌گذاری در این حوزه تا سال 2050، سالانه حدود 25.7 میلیارد یورو تخمین زده میشود.
- با افزایش تجربه کاری، انتظار می‌رود درآمد سالانه متخصصان این رشته به‌طور پیوسته افزایش یابد.
با توجه به اینکه آلمان در اروپا به مثابه یک رهبر به‌شمار می‌آید، فرصت‌های زیادی در زمینه فروش محصولات شیمیایی، صادرات، سرمایه‌گذاری و تحقیق و توسعه پیشنهاد می‌کند. همه این موارد مؤید این موضوع است که چرا مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی شیمی دوره‌ای با اهمیت به‌شمار می‌آید.
کارشناسی ارشد مهندسی شیمی در آلمان: دانشگاههای برتر
طبق رتبه‌بندی QS در سال 2020، برترین دانشگاههای آلمان که این دوره را ارائه میکنند در ادامه آورده شده‌اند.
| رتبه‌بندی QS (سال 2020) | دانشگاه | برنامه تحصیلی | زبان تدریس | طول دوره (سال) | هزینه کل دوره (یورو) |
|---|---|---|---|---|---|
| 37 | دانشگاه فنی راینیش-وستفلیشه آخن | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی | آلمانی | 1.5 | هزینه ترم: 300 (بدون شهریه) |
| 45 | دانشگاه صنعتی مونیخ | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی | آلمانی | 2 | هزینه دانشجویی: 142.4(بدون شهریه) |
| 100-51 | موسسه فناوری کارلسروهه | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی و فرایند | آلمانی | 2 | 6000 |
| 150-101 | دانشگاه فنی دورتموند | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی | آلمانی | 1.5 | هزینه ترم: 300 (بدون شهریه) |
| 150-101 | دانشگاه اشتوتگارت | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی و بیولوژی | آلمانی | 2 | 6000 |
| 200-151 | دانشگاه ارلانگن نورنبرگ(FAU) | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی و بیولوژی | آلمانی و انگلیسی | 2 | هزینه ترم: 300 (بدون شهریه) |
| 250-201 | دانشگاه فناوری هامبورگ (TUHH) | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی و فرایندهای زیستی | انگلیسی | 2 | هزینه ترم: 300 (بدون شهریه) |
| 300-251 | دانشگاه مونستر | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی | انگلیسی و آلمانی | 2 | هزینه ترم: 300 (بدون شهریه) |
| --- | دانشگاه اولم | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی | انگلیسی | 2 | 6000 |
| --- | دانشگاه اتو فون گریک ماگدبورگ | کارشناسی ارشد مهندسی شیمی و انرژی | انگلیسی | 2 | هزینه ترم: 300 (بدون شهریه) |
کارشناسی ارشد مهندسی شیمی در آلمان: فرایند پذیرش
متقاضیان تحصیل در رشته مهندسی شیمی در دانشگاههای آلمان، باید فرم درخواست را تکمیل کرده و همه مدارک لازم را ارسال کنند. درخواست به طرق زیر انجام می‌گیرد:
- برای درخواست آنلاین، متقاضی باید به سایت یونی‌اسیست مراجعه کرده و گزینه همه دوره‌ها را انتخاب کند.
- برای درخواست آفلاین، متقاضی باید نسخه چاپی همه مدارک لازم را به یونی‌اسیست ارسال کند.
لازم به ذکر است، مقطع کارشناسی ارشد مهندسی شیمی در دانشگاههای آلمان به هر دو زبان ارائه می‌گردد و دانشجویان ملزم هستند مدرکی مبنی بر داشتن مهارت زبان ارائه کنند.
کارشناسی ارشد مهندسی شیمی در آلمان: معیارهای پذیرش
دانشجویان بین‌المللی به‌منظور پذیرش در مقطع کارشناسی ارشد رشته مهندسی شیمی در آلمان، باید مدارک زیر را ارائه دهند.
- مدرک کارشناسی رشته مهندسی شیمی، بیوشیمی و گرایش‌های مرتبط یا مدرکی معادل با مدرک لیسانس
- کسب حداقل 60% معدل دوره کارشناسی
- مدرک مهارت زبان: انگلیسی یا آلمانی
الزامات مهارت زبان برای دانشجویان بین‌المللی
بسته به اینکه دوره مورد نظر در دانشگاه مقصد به چه زبانی ارائه می‌گردد، دانشجویان بین‌المللی باید مدرک مهارت در زبان انگلیسی یا آلمانی را به دانشگاه ارائه کنند.
به‌منظور نشان‌دادن تسلط بر زبان انگلیسی، ارائه مدرک یکی از آزمون‌های زیر الزامی می‌باشد:
- IELTS: 6.5
- TOEFL(iBT): 88-95
دانشجویان بین‌المللی مهارت در زبان آلمانی را با ارائه یکی از مدارک زیر می‌توانند اثبات کنند.
- TestDaf با سطح 4 یا 5 در هر 4 مهارت
- DSH با سطح 2 یا 3
- Telc C1 Hochschule
- Zertifikat C2 موسسه گوته
کارشناسی ارشد مهندسی شیمی در آلمان: مدارک مورد نیاز
- فرم تکمیل شده درخواست پذیرش
- کپی ترجمه انگلیسی یا آلمانی مدارک تحصیلی
- نمره آزمون‌های استاندارد برای تحصیل در آلمان
- CV/ رزومه
- انگیزه‌نامه
- مدارک مقدماتی*(VPD) برای دانشگاه مقصد
- سایر مدارک نظیر مدرک دوره کارآموزی، تجارب کاری و توصیه‌نامه (در صورت نیاز)
- کپی پاسپورت
*توجه: VPD یا مستندات مقدماتی، مدرکی است که توسط یونی‌اسیست برای دانشجویانی که تحصیلاتشان را خارج از اتحادیه اروپا گذرانده‌اند صادر می‌گردد.
کارشناسی ارشد مهندسی شیمی در آلمان: شهریه
دانشگاههای دولتی در آلمان هزینه‌ای بابت شهریه دریافت نمی‌کنند. بااین‌وجود، دانشجویان بین‌المللی ملزم به پرداخت سایر هزینه‌های اجباری نظیر هزینه دانشجویی و دیگر هزینه‌های اداری میباشند. شهریه برخی از دانشگاههای ارائه دهنده دوره ارشد در رشته مهندسی شیمی در آلمان 6000 یورو می‌باشد.
کارشناسی ارشد مهندسی شیمی در آلمان: بورس تحصیلی
در آلمان سه نوع بورسیه تحصیلی برای دانشجویان بین‌المللی وجود دارد: بورسیه تحصیلی دولتی، بورسیه تحصیلی خصوصی و بورسیه تحصیلی ویژه. از میان دانشگاه‌هایی که در این مقاله به آنها اشاره شد، دانشگاه فنی راینیش-وستفلیشه آخن و دانشگاه اولم برای دانشجویان بین‌المللی بورسیه تحصیلی در نظر می‌گیرند.
برخی از انواع بورسیه تحصیلی آلمان در مقطع ارشد برای رشته مهندسی شیمی در آلمان، در جدول زیر آورده شده‌اند.
| بورس تحصیلی | شرایط دریافت | مبلغ بورسیه(یورو) |
|---|---|---|
| بورس تحصیلی بین‌المللی آینده آموزش(2020) | کسب حداقل 60% از معدل کل سال‌های دهم و دوازدهم | 11002-2449 |
| Deutschlandstipendium | سوابق خوب تحصیلی، گواهی ورود به دوره تحصیلات تکمیلی | 1500-500 (هر ترم) |
| بورسیه دانشگاه اولم برای دانشجویان بین‌المللی | دانشجویان بین‌المللی که دو ترم از تحصیلشان گذشته است | 250 (ماهیانه) |
| بورسیه بنیاد هنریش بویل | دانشجویان بین‌المللی متقاضی دوره‌های تحصیلات تکمیلی در دانشگاههای علوم کاربردی | 842 (ماهیانه) |
| بنیاد بایر | رزومه، تاییدیه، تصویر درخواست کار، مدارک دانشگاهی | 20000 |
کارشناسی ارشد مهندسی شیمی در آلمان: هدف
طبق اطلاعات رسمی منتشر شده در آلمان، میانگین حقوق متخصصان مهندسی شیمی سالانه مبلغ 64067 یورو می‌باشد. مهندسان شیمی شاغل در مونیخ و بایرن به‌طور متوسط 18.2% بیش از متوسط آلمان دریافت میکنند. فرانکفورت، هسن، برلین و هامبورگ نیز شهرهایی هستند که حقوق بیشتری به مهندسان شیمی پرداخت میکنند.
شانس استخدام یک فارغ‌التحصیل تازه‌کار مقطع کارشناسی ارشد در رشته مهندسی شیمی 17.3% است که نسبت به فارغ‌التحصیلان دیگر رشته‌ها شانس بالایی محسوب میشود، این افراد سالانه 55184 یورو کسب میکنند. نوارتیس اینترنشنال آگ، فایزر، ب‌آاس‌اف، فرزنیوس، مرکز هوافضای آلمان(DLR)، گروه هاف، گروه آلتران، ایوونیک اینداستریزAG، سارتریوس و وست‌آلپاین بهترین شرکت‌های آلمانی هستند که این افراد را جذب میکنند.
برای دانشجویان مقطع ارشد مهندسی شیمی نیز فرصت‌های شغلی متعددی در آلمان وجود دارد. فارغ‌التحصیلان مهندسی شیمی سالانه مبلغ 55184 تا 74379 یورو بابت حقوق دریافت میکنند.
| عنوان شغلی | حقوق سالانه(یورو) |
|---|---|
| تکنسین شیمی | 58.864 |
| کارشناس آزمایشگاه شیمی | 38.115 |
| مهندس شیمی | 62.478 |
| کارشناس فنی شیمی | 37.549 |
| کارشناس غذایی | 64.081 |
| متخصص تولید مواد شیمیایی | 76.524 |
| کارشناس شیمی | 64.081 |
| مهندس خوردگی | 60.869 |
| کارشناس بیوشیمی | 64.081 |
ادامه تحصیل در مقطع دکتری، گزینه دیگری است که در میان فارغ‌التحصیلان مقطع کارشناسی ارشد آلمان طرفداران زیادی دارد. با توجه به اینکه سالانه مبلغ 11 میلیارد یورو در بخش تحقیق و توسعه صنایع شیمیایی سرمایه‌گذاری می‌گردد، فرصت‌های تحقیقاتی فراوانی برای دانشجویان این رشته وجود دارد.
آلمان به‌عبارتی مهد علم شیمی می‌باشد، برندگان جوایز نوبل مانند نیلز بور در این کشور تربیت شده‌اند.علاوه‌براین، این صنعت، چهارمین صنعت بزرگ آلمان بوده و به همین دلیل است که مقصد بسیاری از دانشجویان بین‌المللی می‌باشد. آلمان در صنعت شیمی، پیشرو بوده و در بازار جهانی(سال 2018) به میزان 5.1% سهم داشته است. با استناد بر همین دلایل می‌توان گفت تحصیل دکتری در آلمان گزینه خوبی برای دانشجویان می‌باشد.
پذیرش در مقطع PhD مهندسی شیمی در آلمان
مقطع دکتری در آلمان به دو شیوه ارائه میشود فردی و ساختارمند. در شیوه فردی، شما باید در ابتدا یک استاد راهنما پیدا کنید، به ایشان درخواست دهید تا زمینه تحقیقاتی شما را بررسی کرده و تا زمان پذیرش منتظر می‌مانید، کاملا شبیه شیوه معمول و رایج تحصیل در مقطع دکتری درحالیکه در حالت ساختارمند، شما مستقیما در موسسه موردنظر ثبت‌نام می‌کنید و نیازی به پیداکردن استاد ندارید و با انجام پروژه‌ای گروهی از مقطع دکتری فارغ‌التحصیل می‌شوید.
جهت اخذ پذیرش در مقطع دکتری در رشته مهندسی شیمی به مدارک زیر نیاز خواهید داشت:
- CV: رزومه تحصیلی اطلاعاتی راجع به صلاحیت‌ها، تجارب کاری و دیگر مهارت‌های شخص می‌باشد.
- عنوان پروژه دکتری: اولین مرحله در اخذ پذیرش دوره دکتری (به شیوه فردی) می‌باشد. از آنجاییکه این اولین اقدام شما در این مسیر است که توسط استاد راهنما مورد بررسی قرار می‌گیرد، باید دقت کافی را به عمل آورید. به‌منظور اپلای در دانشگاههای آلمان، عناوین زیر باید تحت پوشش قرار گیرند.
- شرح موضوع پروژه
- هدف از نوشتن پروژه
- چشم‌انداز پروژه
- روش تحقیق
- انگیزه انتخاب این موضوع
- تجزیه و تحلیل تاثیرات پروژه
- مهلت‌ها
- مقطع ارشد: داشتن مدرک کارشناسی ارشد معادل با ارشد آلمانی اجباری است.
- ممکن است از شما خواسته شود، انگیزه‌نامه تحصیلی تنظیم کنید.
- مهارت زبان: برای اغلب برنامه‌های PhD بین‌المللی در آلمان، باید به زبان انگلیسی تسلط داشته باشید. بااین‌وجود، به‌منظور اقدام برای برخی برنامه‌ها ممکن است نیاز به مهارت در زبان آلمانی نیز داشته باشید.
- شرایط مربوط به مهارت زبانی در آئین‌نامه مخصوص دکتری تنظیم شده است. آئین‌نامه دکتری شامل مقررات آکادمیک و قوانین دپارتمان می‌باشد، این قوانین فرآیند درخواست تا ارسال تز دکتری و امتحان شفاهی را شامل می‌باشد.
- مصاحبه: ممکن است از شما خواسته شود از طریق اسکایپ یا حضوری، در یک مصاحبه شرکت کنید. در این مصاحبه کمیته‌ای شامل 2 تا 4 نفر از اساتید سوالاتی در مورد تحصیلات شما، اهداف شغلی و دیگر موارد از شما می‌پرسند.
هزینه تحصیل مهندسی شیمی در دانشگاههای آلمان مانند بسیاری از رشته های دیگر رایگان بوده و دانشجویان صرفا ملزم به پرداخت هزینه ترم میباشند که آن هم مبلغی‌ست در حدود 250 یورو
در مقاطع مختلف بسته به دانشگاه این نمره متفاوت است اما عموما نمره ای بین 6 تا 7 مورد نیاز است.
