تحصیل رشته فیزیک در آلمان

معمولاً فیزیک را می‌توان به سه شاخه‌ی فیزیک تجربی، فیزیک نظری و ریاضیات تقسیم کرد. در رشته فیزیک، بیش از خیلی از رشته‌های دیگر، بخش‌های تئوری و تجربی در هم تنیده هستند. بر همین اساس در ابتدای دوره‌های آموزش فیزیک، مباحث پایه‌ای فیزیک آموزش داده می‌شوند که عبارتند از اِلمان‌های «کلاسیک» مثل مکانیک، ترمودینامیک یا الکترومغناطیس و اُپتیک. در ادامه، دانشجویان مهارت‌های پردازش‌ الکترونیکی داده‌ها در فیزیک را یاد می‌گیرند. البته، این مباحث بعداً به شکل عمیق‌تری هم آموزش داده می‌شوند. به علاوه، دانشجویان نحوه استفاده از زبان برنامه‌نویسی و کار با برنامه‌های مربوطه و همچنین انجام مدل‌سازی و شبیه‌سازی رایانه‌ای را می‌آموزند. تحصیل در آلمان شما را از سیستم آموزشی با کیفیت بهره‌مند می‌کند.

مهمترین مباحثی که در رشته فیزیک آموزش داده می‌شود

فیزیک عمومی

فیزیک علم کلیات است. هدف اصلی این حوزه شناسایی مشترکاتی است که خصوصاً در بین سیستم‌های متفاوت وجود دارد، که همین ما را قادر می‌سازد تا مفاهیم و قوانینی که تا حد ممکن دارای اعتبار عمومی هستند را بیابیم.

در فیزیک عمومی، همین دیدگاه گسترده و کلی، به عنوان موضوع اصلی، برای دانشجویان ارائه می‌شود. البته طیف وسیعی از دروس انتخابی وجود دارد که می‌توان از آن‌ها به عنوان مکملی برای تفهیم این موضوع استفاده کرد.

فیزیک زیستی

یک سلول چگونه در کنار بقیه سلول‌ها قرار گرفته و حرکت می‌کند؟ کدام نیروها، کجا و در چه زمانی عمل می‌کنند؟ محورهای بدن چطور در جنین توسعه پیدا می‌کنند؟ داروها چطور در جریان خون پخش می‌شوند؟ سلول‌های سیستم ایمنی چطور باکتری‌های مضر را می‌خورند؟ یک گیاه چطور انرژی می‌گیرد؟

این‌ها یک سری از پرسش‌های اصلی در حوزه فیزیک هستند! اینکه شما به عنوان یک فیزیکدان چطور می‌توانید به حل چنین پرسش‌هایی کمک کنید، زمانی که از رشته فیزیک زیستی فارغ‌التحصیل شدید مشخص خواهد شد. به علاوه، بعد از اخذ مدرک کارشناسی می‌توانید همین رشته را در مقطع کارشناسی ارشد ادامه داده، و اگر نمرات عالی کسب کنید، جزء برنامه نخبگان فیزیک زیستی قرار خواهید گرفت.

فیزیک فنی

در اینجا، علاوه بر آموزش جامع مفاهیم بنیادی فیزیک، تمرکز صورت گرفته بر فیزیک مهندسی شامل موضوعات کاربردی در حوزه‌های حقوق و مدیریت کسب و کار هم می‌شود.

فیزیک محیط زیست

حیات بر روی زمین، در سیستم بسیار پیچیده‌‌ای رخ می‌دهد، که در آن تعداد بیشماری اجزاء سازنده در تعامل با یکدیگر و در حال تنظیم و اصلاح همدیگر هستند (و به همین خاطر حیات، نمونه بارزی از فیزیکِ سیستم‌های پیچیده است). فیزیک محیط زیست، از طریق اتخاذ یک رویکرد بین رشته‌ای نسبت به فیزیک و علوم زمین، ابزارهایی که دانشجویان این رشته جهت توسعه‌ی راه حل‌هایی پایدار برای مشکلات سیاره‌ ما (از آب و هوا گرفته تا تأمین آب و تنوع زیستی) نیاز دارند را در اختیارشان قرار می‌دهد.

فیزیک و فلسفه

فیزیکدانان اندازه‌گیری می‌کنند. ایشان محاسبه هم می‌کنند. اما واقعاً چه چیزی علم را علم می‌کند؟ چه موقع یک توضیح یک توضیح «خوب» است؟ و چه موقع نیست؟ تمرکز خاص بر فیزیک و فلسفه، و همچنین سخنرانی‌هایی که متخصصان مختلفی از جمله استادان دانشکده‌های مطالعات فرهنگی در زمینه‌هایی مثل فلسفه علم یا منطق و استدلال انجام می‌دهند، باعث می‌شود که به چنین پرسش‌هایی به خوبی پاسخ داده شود.

دلایل تحصیل فیزیک در آلمان

اعتبار بین‌المللی در حوزه فیزیک

آلمان در رشته فیزیک دارای اعتبار ملی و بین‌المللی بوده و در واقع یکی از بهترین کشورها برای تحصیل در علوم فیزیکی است. این کشور، خصوصاً به خاطر دستاوردها و پیشرفت‌هایی که در زمینه تحقیقات علمی و مهندسی داشته، در دنیا شناخته شده است. به علاوه، آلمان یک جامعه علمی بسیار شایسته و شهرت قابل توجهی در عرصه بین‌المللی دارد. بعد از فارغ‌التحصیلی در رشته فیزیک، در آلمان موقعیت‌های زیادی برای بهبود مهارت‌هایتان به عنوان یک محقق علمی یا در سایر مشاغل مرتبط با تحصیلاتتان خواهید داشت.

تنوع تخصص‌ها

دانشگاه‌های آلمان در طیف وسیعی از حوزه‌های تخصصی فیزیک، آموزش و تحقیقات باکیفیتی ارائه می‌دهند. در اینجا، دانشجویان می‌توانند رشته تحصیلی خود از بین حوزه‌های مطالعاتی مختلفی انتخاب کنند. برای مثال، دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ رشته‌های تخصصی زیادی از جمله ستاره‌شناسی و اخترفیزیک، فیزیک هسته‌ای و ذرات بنیادی، فیزیک جوّی، بیوفیزیک، فیزیک ریاضی، لیزر و اپتیک کوانتومی و فیزیک حالت جامد را ارائه می‌دهد. تحصیل فیزیک در دانشگاه‌های آلمان، چه به لحاظ کیفیت و چه به لحاظ مناسب بودن قیمت، گزینه‌ ارزنده‌ای است.

چشم‌انداز شغلی بعد از فار‌غ‌التحصیلی در رشته فیزیک

فارغ‌التحصیلان فیزیک در واحدهای تحقیق و توسعه‌ی صنایع، بخش خدمات عمومی، شرکت‌های بیمه‌ و شرکت‌های مشاوره‌ای، بخش فناوری اطلاعات، واحدهای ثبت اختراعات، شرکت‌های خدمات مالی، بخش فنی واحدهای فروش و در حوزه‌های کنترل کیفی، فناوری پزشکی، فناوری انرژی و زیست فناوری و همچنین مجلات علمی به عنوان متخصص استخدام شده و یا اینکه می‌توانند مستقلاً در برخی از این حوزه‌ها فعالیت کنند. به علاوه، فیزیکدانان در بخش آموزش هم به عنوان مدرس مشغول به کار می‌شوند. البته، یکی از حوزه‌های اصلی استخدام برای فارغ‌التحصیلان مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای فیزیک، تحقیقات کاربردی و بنیادی و تدریس در دانشگاه‌های علوم کاربردی، و همچنین دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی عمومی و خصوصی است.

محیط محرک و چالش برانگیز

آلمان به دلیل وجود سطح بی‌نظیری از تخصص و اعتبار در حوزه علوم فیزیکی، محیطی محرک و چالش برانگیز را برای دانشجویان فیزیک فراهم کرده است. دانشجویان در دانشگاه‌های این کشور با یادگیری بنیادهای نظری فیزیک و کسب تجربه‌های عملی در این رشته به درک کاملی از مشاغل حوزه فیزیک رسیده و برای ورود به چنین مشاغلی آماده می‌شوند. در دانشگاه‌های آلمان، برای تدریس رشته فیزیک از متخصصان و اساتید برتر این رشته استفاده می‌شود تا اطمینان حاصل شود که دانشجویان زیر نظر بهترین مدرسان این حوزه آموزش می‌بینند. به علاوه، وجود یک محیط چالش برانگیز مشوق توسعه حرفه‌ای است، که این خود یکی از مهمترین دلایلی است که باعث شده، بسیاری آلمان را برای تحصیل در رشته فیزیک انتخاب کنند.

دانشگاه‌های برتر آلمان برای تحصیل فیزیک

دانشگاه‌های کشور آلمان‌، برترین ساختار آموزشی اروپا را دارند.

شرایط مورد نیاز

شرایط و مدارک مورد نیاز برای تحصیل فیزیک در هر یک از دانشگاه‌های آلمان با دیگری متفاوت بوده، اما در کل، داشتن مدرک دیپلم متوسطه و مهارت کافی در یکی از زبان‌های آلمانی یا انگلیسی الزامی است. دانشجویان اهل کشورهای غیراتحادیه اروپا و منطقه اقتصادی اروپا می‌بایست بعد از اخذ پذیرش، یک ویزای دانشجویی دریافت کرده و تا قبل از ورود به آلمان تمکن مالی خود را اثبات کنند.

مدارک و شرایط مورد نیاز برای دوره‌های کارشناسی فیزیک در آلمان عبارتند از:

• مدرک دیپلم متوسطه (Abitur یا معادل آن)
• رزومه و انگیزه‌نامه
• مدارکی که نشان دهد تجربه حرفه‌ای دارید (در صورت نیاز)
• مدرک مهارت زبان آلمانی یا انگلیسی (بسته به زبان تدریس دوره)
• ثبت‌نام اولیه (VPD) در یونی- اسیست (Uni-Asist) (برای داوطلبین بین‌المللی)
• آزمون ارزیابی استعداد تحصیلی (در صورت نیاز)

مدارک و شرایط مورد نیاز برای دوره‌های کارشناسی‌ارشد فیزیک در آلمان عبارتند از:

• مدرک کارشناسی فیزیک یا یک رشته مرتبط
• مهارت در زبان آلمانی یا انگلیسی (بسته به زبان تدریس دوره)
• آزمون ارزیابی/ مصاحبه ارزیابی (بسته به دانشگاه)
• نمرات GRE در زمینه‌های فیزیک و ریاضی (بسته به دانشگاه)

پروسه درخواست پذیرش (اپلای کردن)

پروسه درخواست پذیرش برای تحصیل فیزیک در دانشگاه‌های آلمان خیلی ساده بوده و فقط کافی است که شما مدارک و شرایط مورد نیاز را داشته باشید.

در کل، پروسه درخواست پذیرش در رشته فیزیک دانشگاه‌های آلمان شامل مراحل زیر است:

• ثبت نام در پورتال اپلای آنلاین دانشگاه مورد نظر.
• تکمیل فرم درخواست و بارگذاری مدارک خواسته شده.
• برای دانشجویان بین‌المللی: درخواست پذیرش می‌بایست یا از طریق دفتر بین‌المللی دانشگاه صورت بگیرد یا اینکه ابتدا مدارک توسط یونی- اسیست تأیید شوند و بعد از آن درخواست به دانشگاه ارائه شود.

پرسش‌های متداول

هزینه شهریه تحصیل فیزیک در آلمان چقدر است؟

هزینه‌ تحصیل فیزیک در اکثر دانشگاه‌های دولتی آلمان، فقط حدود 250 تا 305 یورو برای هر ترم است. دلیل این کم هزینه بودن این است که دانشگاه‌های دولتی آلمان از سال 2014 به بعد دیگر شهریه نمی‌گیرند. البته، دولت فدرال بادن-ورتمبرگ در سال 2017 اخذ شهریه را از سر گرفته و اکنون برای هر ترم حدود 1،500 یورو (حدوداً 1،800 دلار) دریافت می‌کند.

دانشگاه‌های آلمانی دوره‌های کارشناسی ارشد را به صورت پیوسته (consecutive) یا غیرپیوسته (non-consecutive) ارائه می‌دهند. نوع اول دنباله‌ی یک دوره کارشناسی بوده (ادامه محتوای دوره کارشناسی است)، در حالیکه نوع دوم بر پایه محتوای یک دوره کارشناسی به خصوص نیست. معمولاً در دوره‌های پیوسته شهریه دریافت نمی‌شود. در مقابل، شهریه دوره‌های غیرپیوسته در دانشگاه‌های دولتی گاهی اوقات به 5،000 یورو (حدود 6،100 دلار) در سال می‌رسد.

طول دوره تحصیل فیزیک در آلمان چقدر طول می‌کشد؟

یک دوره کارشناسی فیزیک در آلمان شش ترم (یعنی سه سال تمام وقت) طول می‌کشد. در طول این دوره دانشجویان در مورد حوزه‌های اصلی فیزیک مدرن آموزش می‌بینند، البته آن‌ها در ترم‌های آخر حوزه‌های تحقیقات سفارشی (customized research) را بیشتر بررسی می‌کنند. در دانشگاه‌های آلمان دوره‌های کارشناسی ارشد چهار ترم (یعنی دو سال تمام وقت) طول می‌کشد.

متوسط درآمد فارغ‌التحصیلان رشته‌های فیزیک چقدر است؟

تحصیل در رشته فیزیک دو مزیت دارد: یکی اینکه نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان فیزیک خیلی پایین است و دوم اینکه فیزیکدانان حقوق‌های بالاتر از متوسط بازار کار دریافت می‌کنند. یک کارشناس (لیسانس) فیزیک زمانی که شروع به کار می‌کند سالانه حدود 42،000 یورو دریافت می‌کند. اما یک کارشناس ارشد (فوق لیسانس) فیزیک موقعی که شروع به کار می‌کند سالانه حدوداً 45،000 یورو حقوق می‌گیرد. این در حالی است که، دارندگان مدرک دکترای فیزیک موقع شروع کارشان سالانه تا 50،000 یورو دریافت می‌کنند.